Όλοι οι γονείς θα συμφωνήσουν ότι υπάρχουν στιγμές ανείπωτης ευτυχίας και άλλες τόσες στιγμές απερίγραπτου άγχους, στρες, αμφιβολιών ίσως ακόμη και κατάθλιψης. Αυτό ακριβώς είναι το αποκαλούμενο «παράδοξο της μητρότητας» που οι ψυχολόγοι (αλλά και οι ίδιοι οι γονείς) δεν έχουν ακόμη καταφέρουν να λύσουν. Τα παιδιά φέρνουν τελικά την ευτυχία ή όχι;
Ακόμη και οι επιστημονικές έρευνες καταλήγουν σε αντίθετα συμπεράσματα. Κάποιες υποστηρίζουν ότι οι γονείς είναι πιο ευτυχισμένοι από τους άτεκνους και άλλες υποδεικνύουν ότι η απόκτηση ενός παιδιού μπορεί τελικά να αποδειχθεί επιζήμια για την ψυχική υγεία των γονέων. Τελικά, η απάντηση εξαρτάται από συγκεκριμένες συνθήκες και προϋποθέσεις και κυρίως από το τι είδους γονέας είσαι.
Το εάν η μητρότητα οδηγεί στην ευτυχία ή όχι εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως η ηλικία, η οικογενειακή κατάσταση, το εισόδημα και η οικογενειακή/κοινωνική στήριξη, όπως επίσης και το χαρακτήρα των παιδιών. Κυρίως όμως, εξαρτάται από τον χαρακτήρα των γονέων.
Μία νέα έρευνα εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο οι γυναίκες βλέπουν τη μητρότητα και πως αυτός επηρεάζει την ψυχική τους υγεία. Η έρευνα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι όσο πιο «εντατική» είναι η μητρότητα, (το αποκαλούμενο και over-parenting) , όσο δηλαδή οι μητέρες πιστεύουν πως ό,τι κάνουν και ό,τι λένε έχει τεράστιο αντίκτυπο στην ανάπτυξη του παιδιού, τόσο μεγαλύτερος και ο κίνδυνος για την ψυχική τους υγεία.
Με άλλα λόγια, οι μητέρες που… υπερπροσπαθούν και θέλουν να εκμεταλλεύονται κάθε λεπτό, κάθε δραστηριότητα και κάθε λέξη για να δώσουν αναπτυξιακά κίνητρα στο παιδί τους, είναι εκείνες που δέχονται τις επιπτώσεις. Οι συντάκτες της έρευνας χρησιμοποίησαν πέντε κριτήρια για να ξεχωρίσουν αυτές τις μητέρες. Κριτήρια που μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για τη δική μας αυτογνωσία. Έθεσαν πέντε ερωτήσεις στις μητέρες. Εκείνες που συγκέντρωναν τα περισσότερα «ναι» και με τη μεγαλύτερη βαθμολογία ήταν οι πιο επιρρεπείς.
- Νιώθετε «πιο απαραίτητες και ικανές» συγκρινόμενες και απέναντι στον πατέρα των παιδιών;
- Αντλείτε ικανοποίηση και χαρά κυρίως από τα παιδιά σας;
- Πιστεύετε ότι πρέπει να παρέχετε πάντα τις καλύτερες δραστηριότητες για τη νοητική και συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών;
- Θεωρείτε ότι η μητρότητα είναι η πιο δύσκολη δουλειά που υπάρχει;
- Θεωρείτε ότι οι ανάγκες και τα θέλω των παιδιών πάντα προηγούνται των δικών σας;
Στην έρευνα συμμετείχαν 181 μητέρες με παιδιά ηλικίας έως 5 ετών. Το 23% παρουσιάζουνκάποιας μορφής κατάθλιψη. Πρόκειται για γυναίκες που προσπαθούν υπερβολικά να δώσουν το καλύτερο στα παιδιά τους, με κόστος τη δική τους υγεία. Οι συντάκτες της έρευνας καταλήγουν ότι οι συγκεκριμένες γυναίκες μπορεί να πιστεύουν ότι έτσι γίνονται καλύτερες μητέρες, θυσιάζοντας τη δική τους ψυχική υγεία για να δώσουν ώθηση στη νοητική, κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών τους. Στην πραγματικότητα, μπορεί να επιφέρουν ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα».
Το συμπέρασμά τους ήταν πως τα παιδιά δεν φέρνουν ούτε την ευτυχία ούτε τη δυστυχία. Το ζητούμενο είναι πως βλέπει κάθε άνθρωπος τη μητρότητα ή την ατεκνία. Αυτή η θεώρηση επηρεάζει την ψυχική του υγεία.
SuperMomRocks 