«Τις προάλλες βρέθηκα σε ένα παιδικό πάρτυ και κάποια στιγμή εμφανίζεται αργοπορημένη μια μαμά με τα παιδιά της γκρινιάζοντας «συγγνώμη που άργησα, αλλά τα παιδιά μου ώρες ώρες είναι τελείως βλαμμένα!». Γελά και συνεχίζει λέγοντας πως τα παιδιά της κάθε φορά που ετοιμάζονται για να πάνε κάπου κάνουν σαν παλαβά –την ίδια στιγμή τα παιδιά της βρίσκονται σχεδόν δίπλα της και βγάζουν τα μπουφάν τους. Εγώ κάθομαι λίγα μέτρα παραπέρα, με ένα ψεύτικο χαμόγελο στο πρόσωπό μου, προσπαθώντας να μην δείξω πόσο σοκαρισμένη είμαι. Βλέπετε, μου είναι τρομερά δύσκολο να ακούω γονείς να μιλούν τόσο αρνητικά για τα παιδιά τους.
Οι σκέψεις γίνονται πράξεις
Όλα αυτά τα χρονιά που εργάζομαι ως ψυχοθεραπεύτρια, έχω ανακαλύψει πόσο ισχυρές μπορεί να είναι οι σκέψεις. Όταν κάποιος συνδέει κάτι με μία αρνητική λέξη, αναπόφευκτα φέρεται σε αυτό το «κάτι» χειρότερα από το αν σκεφτόταν γι’αυτό θετικά. Και αυτό ισχύει τόσο για τον εαυτό σας, όσο και για τον άνδρας σας και τα παιδιά σας.
Αν σκέφτεστε ότι τα παιδιά σας είναι βλαμμένα και παλαβά, θα τους συμπεριφέρεστε με τέτοιον τρόπο. Δεν θα έχετε αρκετή υπομονή, δεν θα είστε αρκετά ευγενικοί και η σχέση σας μαζί τους θα έχει εντάσεις.
Παρόλο που ξέρω πως η συγκεκριμένη μαμά πραγματικά δυσκολεύεται με τα παιδιά της, δεν μπορώ παρά να υποστηρίξω ότι αν μπορούσε να αλλάξει τον τρόπο που σκέφτεται, η ζωή της θα ήταν πιο εύκολη. Θα μπορούσε, για παράδειγμα, να πει «δεν με δυσκολεύει το παιδί μου. Το ίδιο δυσκολεύεται.»
Είναι θέμα ΣΕΒΑΣΜΟΥ
Προσωπικά, προσπαθώ όσο μπορώ να σέβομαι τους ανθρώπους που έχω στην ζωή μου. Αυτό σημαίνει ότι μιλάω για εκείνους με τον πιο αξιοσέβαστο τρόπο. Το να αποκαλώ οποιοδήποτε μέλος της οικογένειάς μου βλαμμένο, παλαβό, χαζό ή οτιδήποτε άλλο, και μάλιστα μπροστά σε τρίτους, δεν δείχνει τον παραμικρό σεβασμό.
Και το τελευταίο πράγμα που θέλω είναι οι γύρω μου να έχουν κακή εντύπωση για τα παιδιά μου, πριν ακόμα τα γνωρίσουν.
Αν τα αποκαλώ με διάφορους χαρακτηρισμούς και λέω σε όλους πόσο ανυπόφορα είναι, τα προδιαθέτω να μην είναι αρεστά, πριν ακόμα τους δοθεί η ευκαιρία να είναι.
Μερικές φορές χρειάζεται εκτόνωση
Καταλαβαίνω ότι η παραπάνω μαμά ίσως ήθελε απλά λίγο να εκτονωθεί, ήταν φορτισμένη και είπε κάποια πράγματα για να ξεσπάσει. Το να είσαι γονιός είναι δύσκολο και μερικές φορές έχουμε την ανάγκη να μιλάμε γι’αυτό. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σκεφτόμαστε κάποια πράγματα πριν αρχίσουμε να μιλάμε αρνητικά για τα παιδιά μας.
Σε ποιους μιλάτε για τα παιδιά σας
Το να μιλάτε αρνητικά για τα παιδιά σας σε άλλους γονείς, πολλούς εκ των οποίων δεν γνωρίζετε, π.χ. σε ένα παιδικό πάρτι, δεν είναι ό,τι καλύτερο. Οι άνθρωποι αυτοί θα θεωρήσουν ότι πραγματικά τα παιδιά σας είναι ανυπόφορα. Αν νιώθετε την ανάγκη να ξεσπάσετε, βρείτε έναν ασφαλή άνθρωπο να το κάνετε, ο οποίος γνωρίζει τα παιδιά σας. Κάποιον που να μη σας κρίνει και να μπορεί να σας υποστηρίξει.
Μιλήστε για τις συμπεριφορές του, όχι για το ίδιο το παιδί
Υπάρχει πολύ μεγάλη διαφορά στο να μιλάς αρνητικά για την συμπεριφορά ενός παιδιού και στο να δίνεις χαρακτηρισμούς στο ίδιο το παιδί: «Είναι τόσο πεισματάρα!», «Είναι τόσο νευρόσπαστο!». Όταν μιλάτε έτσι, προσδιορίζετε το παιδί με αυτά τα χαρακτηριστικά και αλλάζετε τον τρόπο που σκέφτεστε για εκείνο. Το θέτετε, δηλαδή, ως προσωπικότητα σε αρνητικό πλαίσιο.
Το να ξεσπάτε για κάτι που σας δυσκολεύει μπορεί να είναι και παραγωγικό, αρκεί να επικεντρώνεστε σε συμπεριφορές και όχι σε χαρακτήρες. Είναι καλό να μιλάτε για συμπεριφορές των παιδιών που δεν σας αρέσουν. Συζητώντας για τέτοια θέματα, μπορείτε να λάβετε συμβουλές, να οργανώσετε τον τρόπο που λειτουργείτε, να αλλάξετε τα πράγματα.
Μπορείτε να δουλέψετε ώστε να αποκλιμακώνετε τις εξάρσεις των παιδιών, τους αγώνες που δίνετε κάθε βράδυ για να κοιμηθούν, τις διαμάχες σας στα πείσματά τους, τα αντιδραστικά λόγια τους, το να μη μαζεύουν τα παιχνίδια τους και πολλές ακόμα συμπεριφορές τους που δεν σας αρέσουν.
Αν, όμως, σκέφτεστε ότι το παιδί σας είναι «βλαμμένο» και το λέτε και σε άλλους… αυτό δεν αλλάζει!
Βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά δεν σας ακούνε
Έχω ακούσει πολλούς γονείς να μιλούν αρνητικά για τα παιδιά τους, ακόμα κι όταν εκείνα είναι μπροστά. Μερικοί τους δίνουν και χαρακτηρισμούς, πιστεύοντας πως επειδή π.χ. εκείνη τη στιγμή παίζουν, δεν τους ακούνε. Κι, όμως, τα παιδιά ακούνε πολύ περισσότερα από όσα πιστεύουμε.
Εσείς πώς θα νιώθατε αν ακούγατε τον άνθρωπο που αγαπάτε περισσότερο από κάθε άλλον στον κόσμο να σας αποκαλεί «βλαμμένη» και «παλαβή»; Το πιθανότερο είναι ότι θα σας τσάκιζε. Το ίδιο ισχύει και για τα παιδιά. Ποτέ δεν ξέρετε πότε μπορεί να βρίσκονται κάπου κοντά και να ακούν τι λέτε.
Επίσης, όταν τα παιδιά παρατηρούν ότι τους βάζετε ταμπέλες, όπως «χαζό», «βλάκας», «εγωίστρια», «κακομαθημένη», «πεισματάρα», «ανυπάκουος», αρχίζουν να υιοθετούν την ταμπέλα αυτή. Αρχίζουν να συμπεριφέρονται ακόμα περισσότερο έτσι όπως ο γονιός τα έχει χαρακτηρίσει.
Όπως χαρακτηριστικά έχει πει και η γνωστή παιδοψυχολόγος Peggy O’Mara, «ο τρόπος που μιλάμε στα παιδιά μας γίνεται η εσωτερική τους φωνή».
Εκεί, λοιπόν, που θέλω να καταλήξω είναι ότι, ως γονείς, οφείλουμε να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με αυτά που λέμε στα παιδιά μας. Τα λόγια μας και οι σκέψεις μας έχουν ισχύ που δεν φανταζόμαστε.»
SuperMomRocks 