ΚΕΙΜΕΝΟ: ΜΑΡΙΝΟΣ ΒΥΘΟΥΛΚΑΣ
Ο πατέρας του 10χρονου Ανδρέα Γιαννόπουλου, του εμπνευστή και ιδρυτή του οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού», μιλάει για την περιπέτεια του γιου του, τη δύναμη με την οποία αντιμετώπισε την ασθένειά του, τις τελευταίες τους στιγμές, την κακία που εισέπραξε, αλλά και όλα όσα έχουν καταφέρει αυτά τα είκοσι χρόνια στο Χαμόγελο.
«Όλοι ξέρουμε, συζητάμε για κάτι παιδιά στους δρόμους που τους λείπει το χαμόγελο. Τους λείπει το χαμόγελο γιατί δεν έχουν λεφτά, δεν έχουν παιχνίδια και δεν έχουν φαΐ και μερικά δεν έχουν καν γονείς. Σκεφτείτε, λοιπόν, και αφήστε τα λόγια. Ας ενωθούμε και ας δώσουμε ό,τι μπορούμε στα φτωχά αλβανάκια, άσπρα και μαύρα, όλα παιδιά είναι και αξίζουν ένα χαμόγελο. Αυτός ο Σύλλογος θα λέγεται “Το Χαμόγελο του Παιδιού”. Ελάτε, λοιπόν, να βοηθήσουμε. Αν ενωθούμε όλοι, θα τα καταφέρουμε» έγραψε το πρωί της 9ης Νοεμβρίου 1995 στο ημερολόγιό του ο 10χρονος Ανδρέας Γιαννόπουλος, ο εμπνευστής και ιδρυτής του «Χαμόγελου του Παιδιού», το οποίο τη Δευτέρα κλείνει είκοσι χρόνια ζωής. Ο Ανδρέας, μετά από πολύμηνη μάχη με τον καρκίνο, δεν τα κατάφερε και «έφυγε» στις 22 Δεκεμβρίου του 1995, ενάμιση μήνα μετά τη γραπτή του επιθυμία, μια επιθυμία που είχε εκφράσει πολλές φορές και προφορικά στον πατέρα του, Κώστα Γιαννόπουλο, ο οποίος με σεβασμό στη μνήμη του παιδιού του έκανε το όραμα του μικρού Ανδρέαπραγματικότητα. Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή…
Ο έρωτας στην Αγγλία, ο ερχομός των παιδιών και το πρώτο χτύπημα
Ο Κώστας Γιαννόπουλος από μικρό παιδί έχει την ανάγκη για δημιουργία. Ξεκινά να δουλεύει περιστασιακά από 14 ετών και, μόλις ενηλικιώνεται, πηγαίνει στην Αγγλία για να σπουδάσει marketing, ενώ εργάζεται και στο ελληνικό προξενείο, προκειμένου να εξασφαλίσει τα προς το ζην. Η αγάπη του για τα ηλεκτρονικά gadgets τον οδηγεί στο να ασχοληθεί με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και την πληροφορική, κάτι πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα στα τέλη της δεκαετίας του 1970. Παράλληλα, ερωτεύεται μια συμφοιτήτριά του και το 1979 αρραβωνιάζονται στην Αγγλία. Παρότι οι ευκαιρίες που του δίνονται εκεί είναι μεγάλες, αποφασίζει να επιστρέψει στην Ελλάδα, όπου μετέπειτα ανοίγει και το πρώτο του computer shop, το Microbytes, στην οδό Στουρνάρη. «Μολονότι μπορούσα να μείνω στην Αγγλία, αποφασίσαμε να γυρίσουμε στην Ελλάδα. Παντρευτήκαμε στην Αθήνα και νοικιάσαμε ένα σπίτι στον Κολωνό. Το ξεκίνημα της νέας μας ζωής ήταν αρκετά δύσκολο, διότι τα οικονομικά μας ήταν περιορισμένα» παραδέχεται. Το 1982 έρχεται στον κόσμο το πρώτο τους παιδί, ο Νίκος, και τρία χρόνια μετά, γεννιέται ο Ανδρέας. «Ήταν ένας ξανθός άγγελος με γαλάζια μάτια» συμπληρώνει ο κύριος Γιαννόπουλος. Η ζωή της οικογένειας κυλάει φυσιολογικά, με τον Κώστα Γιαννόπουλο και τη σύζυγό του να δίνουν απεριόριστη αγάπη στους γιους τους. Κάποια στιγμή, η μητέρα των παιδιών αρρωσταίνει από καρκίνο. «Παλέψαμε για να γίνει καλά και θεραπεύτηκε» λέει εκείνος. Δύο χρόνια μετά την περιπέτεια της συζύγου του, σε μια εκδρομή της οικογένειας στην Πάρνηθα, ο Ανδρέας παρουσιάζει συμπτώματα φωτοφοβίας και ανεξήγητους ιλίγγους. Οι δικοί του ανησυχούν και ξεκινούν έναν κύκλο εξετάσεων. Τα αποτελέσματα δεν είναι καλά. «Μια μαύρη Παρασκευή στις αρχές του 1995, με ενημέρωσαν πως ο Ανδρέας έχει όγκο στο κεφάλι. Έφυγε η γη κάτω από τα πόδια μου. Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα πήγαμε στην Αγγλία για να χειρουργηθεί. Από την αρχή εκείνος ήξερε τα πάντα. Οι Άγγλοι γιατροί μάς είχαν πει πως το παιδί πρέπει να γνωρίζει τι έχει. Επί μήνες ταλαιπωρήθηκε με χημειοθεραπείες, αλλά δεν αγκομάχησε, παρά μόνο δύο φορές. Πάλευε. Μετά το νοσοκομείο, πηγαίναμε στην ύπαιθρο, παίζαμε μπάλα, με πείραζε και με έλεγε άσχετο! Ήταν δυνατό παιδί. Δεν έπεφτε ψυχολογικά. Συνεπώς, δεν είχα το δικαίωμα να πέσω εγώ. Μόνο τα βράδια που κοιμόταν ξεσπούσα».
Η επιστροφή και η ξαφνική υποτροπή
Μετά από αρκετούς μήνες παραμονής στο εξωτερικό, η επέμβαση πηγαίνει καλά και ο όγκος αφαιρείται με επιτυχία. Ο Ανδρέας επιστρέφει στην Ελλάδα και συνεχίζει τις δραστηριότητές του στο σχολείο, αλλά και στο γυμναστικό σύλλογο Χαλανδρίου, όπου παίζει μπάσκετ. «Ήταν διαφορετικό παιδί από τα υπόλοιπα, αλλά δεν ήθελε να το δείχνει. Σε ό,τι κι αν έκανε ήταν τέλειος και δεν πρόδιδε ποτέ τους ανθρώπους. Λάτρευε τα παιδιά και απεχθανόταν την αδικία. Ακόμα και εμένα, όταν θεωρούσε πως είχα άδικο, με έβαζε στη θέση μου. Ήταν απόλυτος σε ορισμένα πράγματα. Θυμάμαι πως, όταν ήμασταν μαζί στο αυτοκίνητο, στενοχωριόταν που έβλεπε παιδιά στα φανάρια και δίναμε στα αγοράκια αυτοκινητάκια και στα κορίτσια κουκλάκια. Κάθε χρόνο μού ζητούσε να του αγοράζω κάρτες της Unicef, για να βοηθάμε τα παιδιά όλου του κόσμου» λέει με συγκίνηση. Η ξαφνική λιποθυμία του σε έναν αγώνα μπάσκετ που παρακολουθεί με τον πατέρα του θα ανατρέψει και πάλι τα δεδομένα στη ζωή τους. «Τελικά αποδείχτηκε πως ο καρκίνος είχε κάνει υποτροπή. Οι Εγγλέζοι γιατροί μάς είπαν να αφήσουμε το παιδί να έχει ένα ποιοτικό τέλος. Στην Ελλάδα μάς είπαν να κάνει χημειοθεραπείες και να το παλέψουμε. Παρότι εγώ, με πόνο στην καρδιά, είχα δεχτεί την εκδοχή των Εγγλέζων, η μητέρα του και η υπόλοιπη οικογένεια επέμεναν να κάνουμε μια προσπάθεια. Σε αυτή την προσπάθεια ο Ανδρέας ταλαιπωρήθηκε πολύ».
Το ημερολόγιο και η εκπομπή που ράγισε καρδιές
Νοέμβριος του 1995. Ο Ανδρέας υποβάλλεται σε χημειοθεραπείες. Ένα πρωινό, γράφει στο προσωπικό του ημερολόγιο την επιθυμία του για ένα σύλλογο που θα βοηθάει όλα τα παιδιά, ανεξαρτήτως φυλής και χρώματος. Μάλιστα έχει σκεφτεί και τον τίτλο: «Το Χαμόγελο του Παιδιού». Όταν ο πατέρας του επιστρέφει στο σπίτι, κάθονται μαζί και κουβεντιάζουν για το «Χαμόγελο». Είναι μια δύσκολη περίοδος για την οικογένεια, αλλά κάνουν τα πάντα για να τον βλέπουν να χαμογελά. «Παρότι ήταν Νοέμβριος, εμείς είχαμε ήδη στολίσει για τα Χριστούγεννα. Ό,τι κι αν κάναμε, από τα πιο απλά πράγματα, βγάζαμε συνέχεια φωτογραφίες, κρατούσαμε τις στιγμές, διότι ξέραμε πως θα έφευγε από τη ζωή. Ο αγαπημένος του μπασκετμπολίστας, ο Παναγιώτης Γιαννάκης, ερχόταν κάθε μέρα και τον έβλεπε. Πλέον όλες μου οι κινήσεις είχαν σκοπό να τον κρατήσουν χαρούμενο. Ξεκίνησα να τηλεφωνώ σε αναγνωρίσιμα πρόσωπα, ώστε να επικοινωνήσουν μαζί του. Πρόσωπα που ο Αντρέας έβλεπε στην τηλεόραση και ήθελε να γνωρίσει. Τη Σοφία Βόσσου, την Έλντα Πανοπούλου, τον Πέτρο Φιλιππίδη, τον Θάνο Καλλίρη και τον Γιώργο Παπαδάκη». Ο τελευταίος μάλιστα τηλεφωνεί στον Αντρέα στις 30 Νοεμβρίου του 1995 να του ευχηθεί για την ονομαστική του εορτή και οργανώνει μια εκπομπή αφιερωμένη σ’ εκείνον. Στη συγκεκριμένη εκπομπή εμφανίζονται οι γονείς του, οι γιαγιάδες του, ο αδελφός του, οι φίλοι του, υπάλληλοι από το νοσοκομείο, καλλιτέχνες, ηθοποιοί και πρόσωπα που θαυμάζει ο 10χρονος Ανδρέας. Εκείνος, παρά τους αφόρητους πόνους, εμφανίζεται στο στούντιο και μιλάει για την επιθυμία δημιουργίας του συλλόγου «Το Χαμόγελο του Παιδιού». Αν και εμφανώς ταλαιπωρημένος, τα εκφραστικά γαλάζια του μάτια και το χαμόγελο που σχηματίζει με τα δάχτυλά του συγκινούν όχι μόνο τους παρευρισκόμενος, αλλά και τους χιλιάδες των τηλεθεατών που παρακολουθούν. «Πριν την εγγραφή της εκπομπής Κόκκινη Κάρτα (που παίχτηκε την επόμενη μέρα της μαγνητοσκόπησής της), του είχαν χορηγηθεί 400 mg μορφίνης, γιατί ο Ανδρέας πονούσε» περιγράφει ο Κώστας Γιαννόπουλος. Η εκπομπή που κάνει μεγάλη αίσθηση στο πανελλήνιο προβάλλεται από τον ΑΝΤ1 στις αρχές Δεκεμβρίου του 1995, ενώ λίγες μέρες αργότερα, στις 22 Δεκεμβρίου, ο Ανδρέας φεύγει από τη ζωή. «Αισθανόμουν ένα απέραντο κενό, αλλά η επιθυμία του γι’ αυτόν το σύλλογο μου έδωσε δύναμη να συνεχίσω. Προσωπικά είχα διαλυθεί. Λίγο καιρό μετά, η σύζυγός μου μου ζήτησε διαζύγιο και ο μεγάλος μου γιος, ο Νίκος, αποφάσισε να μείνει μαζί μου. Δυστυχώς, κι εκείνη αρκετά χρόνια αργότερα αρρώστησε ξανά και τη χάσαμε».
Η κακία που εισέπραξε και η δύναμη που τη νίκησε
Από την πρώτη στιγμή που έγινε γνωστή στο ευρύ κοινό η επιθυμία του Ανδρέα, ο πατέρας του έβαλε σε εφαρμογή την υλοποίηση του συλλόγου. «Πολύς κόσμος έδειξε ενδιαφέρον. Αυτό, όμως, που διαπίστωσα με την πάροδο του χρόνου ήταν πως το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών των ανθρώπων ήθελε να κάνει δημόσιες σχέσεις. Ακόμα και ορισμένοι από τους celebrities, που αρχικά έδειξαν ενδιαφέρον, στην πορεία το πήραν πίσω. Οι μόνοι που όντως στάθηκαν δίπλα μας ήταν ο Θάνος Καλλίρης, ο Πέτρος Φιλιππίδης και οΓιώργος Παπαδάκης. Οι υπόλοιποι μου έλεγαν ‘Πρέπει να ρωτήσω το δικηγόρο μου’ και, χωρίς να θέλω να αναφέρω ονόματα, ήρθαν περισσότερο για να πάρουν λάμψη από το θέμα του Ανδρέα, παρά να βοηθήσουν. Αισθάνθηκα κακεντρέχεια. Κάποιοι γύρισαν και είπαν πως χρησιμοποίησα το θάνατο του παιδιού μου για να προβληθώ. Εισέπραξα μεγάλη κακία. Πολλές φορές μού έβγαλαν νύχια. Οπότε αποφάσισα να συνεργαστώ με ανθρώπους που έδειχναν πραγματικό ενδιαφέρον. Βέβαια, δεν σου κρύβω πως στην αρχή από το στρες είχα πάει εννέα φορές στο νοσοκομείο, καθώς ήμουν στα πρόθυρα εγκεφαλικού. Όμως ο Ανδρέας μού άφησε ένα σκοπό ζωής και δεν υπήρχε περίπτωση να κάνω πίσω» αποκαλύπτει. Αναρωτιέμαι αν αυτά τα είκοσι χρόνια τον πλησίασαν ισχυρές προσωπικότητες της Ελλάδας, ώστε να βοηθήσουν με τον τρόπο τους το «Χαμόγελο του Παιδιού». «Ποτέ και αυτό γιατί ο σύλλογός μας δεν είχε γκλαμουριά, ώστε να βοηθήσουν και παράλληλα να προβληθούν. Οι περισσότεροι ήθελαν τη φιλανθρωπία της φιγούρας, κάτι που δεν ασπαζόμαστε. Συνεπώς, δεν έδειξαν ενδιαφέρον. Από την άλλη, όλο αυτό μου βγήκε σε καλό, διότι γνώρισα πολύ αξιόλογους ανθρώπους που με την ψυχή τους πρόσφεραν αφιλοκερδώς. Άνθρωποι που, παρότι είναι γνωστοί στον τομέα τους, επιθυμούν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους. Επίσης, υπάρχουν αρκετές εταιρείες που μας στηρίζουν με τα προϊόντα τους και αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό για μας».
Ο βασικός σκοπός του «Χαμόγελου του Παιδιού» είναι ο ίδιος του ο τίτλος και τον υπηρετεί κατά γράμμα: Να δίνει χαμόγελο στα παιδιά. Να προσφέρει βοήθεια σε όσα παιδιά έχουν υποστεί είτε σωματική είτε ψυχολογική βία, να στηρίζει παιδιά με προβλήματα υγείας που βρίσκονται σε νοσοκομεία, να βοηθάει άπορες οικογένειες, αλλά και να φιλοξενεί παιδιά στα «Σπίτια του Χαμόγελου», όταν οι αρμόδιες εισαγγελικές και δικαστικές αρχές κρίνουν αναγκαία την απομάκρυνσή τους από το οικογενειακό τους περιβάλλον. «Αυτή τη στιγμή έχουμε έντεκα σπίτια όπου ζουν τα παιδιά μας, τρία σπίτια για ημερήσια φροντίδα και επτά που τα χρησιμοποιούμε τους καλοκαιρινούς μήνες. Όλα τα σπίτια είναι παραχωρήσεις ιδιωτών, εκτός από ένα που το κατασκευάσαμε με χορηγία» επισημαίνει.
Σε αυτά τα σπίτια μεγαλώνουν παιδιά (ακόμα και ορισμένοι ενήλικες), έχοντας στο πλευρό τους εξειδικευμένο προσωπικό που φροντίζει για την ομαλή διαπαιδαγώγηση και διαβίωσή τους. Αξίζει να σημειωθεί πως η τηλεφωνική γραμμή 1056 του “Χαμόγελου του Παιδιού” λειτουργεί επί 24ώρου βάσεως, ενώ ο σύλλογος διαθέτει κινητές ιατρικές μονάδες με διασώστες και ιατρικό προσωπικό. «Δεν υπάρχει άλλος παρόμοιος οργανισμός στην Ελλάδα» προσθέτει ο κύριος Γιαννόπουλος. Στο «Χαμόγελο του Παιδιού» εργάζονται 410 επαγγελματίες που πληρώνονται και 2.300 άτομα που είναι εθελοντές και προσφέρουν τις υπηρεσίες τους αφιλοκερδώς. Το όραμα του Ανδρέα όχι μόνο πήρε σάρκα και οστά, αλλά αισίως κλείνει είκοσι χρόνια προσφοράς. Μπορεί εκείνος να έφυγε από τη ζωή, αλλά ζει στις καρδιές όλων μας.
«Κάποια στιγμή, είπα μέσα μου να μου δείξει ένα σημάδι. Εκείνη ακριβώς τη στιγμή, ήρθε και κάθισε μια πεταλούδα στον ώμο μου.Όταν πέθανε το σκυλάκι του και το έθαψα στην Πεντέλη, πάλι εμφανίστηκε μια πεταλούδα και κάθισε στο γρασίδι όση ώρα έσκαβα χωρίς να κουνηθεί» λέει.«Μα είσαι εδώ πάντα εδώ, απ’ όλα τα χαμόγελα εσύ πιο φωτεινό. Όπου κι αν πάω, τον ήλιο μες στα μάτια θα κοιτάω, ο ουρανός θα ’χει για μας την ίδια θέα και θα ’ναι πάντα το χαμόγελό σου εκεί, Αντρέα» λένε οι στίχοι του τραγουδιού «Ένα χαμόγελο για τον Ανδρέα» που ερμηνεύει ο Θάνος Καλλίρης. Ένα τραγούδι που γράφτηκε για τον Ανδρέα και το χαμόγελό του. Ένα χαμόγελο που παρέμεινε και παραμένει φωτεινό.
SuperMomRocks 