Αγαπημένα μου παιδιά,

Είναι καιρός τώρα που θέλω να σας γράψω. Είναι τόσα πολλά που θέλω να σας πω. Για πράγματα  που ξεφεύγουν από τα διδασκαλικά στερεότυπα. Που όμως κάποια από αυτά τα έχουμε συζητήσει έστω και λίγο. Λίγο γιατί η ύλη τρέχει και μαζί της τρέχουμε και εμείς. Προσπερνώντας κάποιες φορές τα μαθήματα ζωής.

Θα ήθελα ξεκινώντας να σας ευχηθώ η καινούργια χρονιά να εκπληρώσει όλους τους στόχους σας. Αλλά κυρίως να σας επιτρέψει να ονειρεύεστε. Να σας επιτρέψει να κάνετε σχέδια για το μέλλον. Γιατί πια, ακόμα και τα όνειρα  εμφανίζονται σπάνια. Θυμάμαι τον εαυτό μου στην ηλικία σας. Να ονειρεύεται , να σχεδιάζει, να παλεύει. Και όσο και αν σας φαίνεται παράξενο ακόμα προσπαθώ να σκεφτώ με όμορφα χρώματα το μέλλον.

Κάποια στιγμή ένας από εσάς όταν του έδειξα τα θέματα των πανελληνίων του 1993 αντί να σχολιάσει την δυσκολία τους μου είπε » Α , αυτά έδιναν αυτοί που είναι τώρα άνεργοι ε;» Αυτή η φράση χαράχτηκε βαθιά μέσα μου. Πρώτον γιατί κάπου τότε έδωσα και εγώ εξετάσεις. Τότε έδινε η γενιά μου. Οι φίλοι μου. Εκείνα τα χρόνια.  Και 20 χρόνια μετά στα μάτια σας είμαστε οι άνεργοι, οι κακομοιρηδες. Δεν θα πω αποτυχημένοι. Γιατί δεν αισθάνομαι πια έτσι. Πέρασαν στιγμές που αισθάνθηκα έτσι αλλά όσο και αν χτυπήθηκα και εγώ και οι υπόλοιποι τριαντάρηδες το ξεπέρασα. Τώρα πια πιστεύω ότι πέτυχα πολλά στην ζωή μου. Δεν ξέρω αν θα καταφέρω να πετύχω περισσότερα όμως ξέρω ότι δεν θα πάψω να προσπαθώ. Γιατί αλλιώς θα πάψω να υπάρχω.

Η φράση αυτή όμως με προβλημάτισε κιόλας. Τι πρότυπα μπορεί να έχει ένας έφηβος σήμερα βλέποντας εμάς που έχουμε πτυχία , γνώσεις, εμπειρία ξαφνικά στην ανεργία. Τι μπορεί να οραματίζεται ένας νέος όταν βλέπει να ξεκινά ένα νέο κύμα μετανάστευσης; Δυστυχώς κάποιοι από σας  επιβεβαιώσατε τους φόβους μου. Άλλοι πήρατε την απόφαση να τα παρατήσετε αφού όπως είπατε και να σπουδάζετε δεν θα βρίσκατε δουλειά ή άλλοι δεν παλέψατε αρκετά αφού δεν το πιστέψατε.

Πως μπορείτε να σκέφτεστε ότι δεν αξίζει τον κόπο; Πως μπορείτε να σκέφτεστε μόνο το τώρα; Έχετε 50 χρόνια επαγγελματικής σταδιοδρομίας μπροστά σας. Είναι δυνατόν να παραμείνουν τα πράγματα για τόσο μεγάλο διάστημα σε αυτήν την κατάσταση. Δείτε την ζωή των παππούδων σας πόσα στάδια πέρασε. Καλά και άσχημα. Εύκολα και δύσκολα. Όταν γυρίσει ο τροχός τι εφόδια θα θέλατε να έχετε;.

Και αν ακόμα δεν σταθείτε τυχεροί. Και βρεθείτε στην δύσκολη θέση να αφήσετε την χώρα σας για ένα καλύτερο μέλλον, τι δουλειά θα επιλέγατε να κάνετε εκεί; Τον εργάτη στα μεγάλα εργοστάσια όπως το 1950; Πολλοί φίλοι μου αναγκάστηκαν να φύγουν ήδη για το εξωτερικό. Αλλά κανένας  τους δεν είναι εργάτης. Είναι καθηγητές πανεπιστημίου, στελέχη τραπεζών, δάσκαλοι , υπάλληλοι.  Τελικά τα πάντα είναι θέμα επιλογής και αυτή βρίσκετε στα χέρια σας.

Μην αφήσετε κανέναν να σταθεί εμπόδιο στην μόρφωσή σας. Γιατί μέσα από την γνώση μπορούμε να χτίσουμε το μέλλον. Και δεν υποτιμώ τους ανθρώπους που έμαθαν μία τέχνη. Αλλά αυτούς που αποφάσισαν να μην καλλιεργήσουν την ψυχή τους. Η μόρφωση δεν κρύβεται μόνο στα σχολικά βιβλία αλλά και δεν παραμένει μόνο εκεί.

Και κάτι τελευταίο για να μην σας κουράσω άλλο. Θα σας ζητήσω μόνο μία χάρη. Ότι και αν επιλέξετε στην ζωή σας να είστε πάντα ΑΝΘΡΩΠΟΙ. Να αγαπάτε τους άλλους και να τους σέβεστε. Να εκτιμάτε τον μόχθο και να κατανοείτε τις δυσκολίες που περνούν. Να συμπαραστέκεστε σε όσους έχουν την ανάγκη σας και να είστε δίκαιοι. Να είστε ευγενικοί και να χαρίζειε την ευτυχία.

Και να θυμάστε ακόμα και όταν θα τελειώσει το σχολείο και τα όνειρά σας  αρχίσουν να πραγματοποιούνται εγώ θα είμαι εδώ να σας καμαρώνω.

Με αγάπη,

Η δασκάλα σας.

Είμαι σχεδόν 40 ετών. Περνώ τα περισσότερα βράδια του Σαββάτου στο σπίτι κάνοντας γυμναστική, ξαναδιαβάζοντας τα αγαπημένα μου μυθιστορήματα , βλέποντας παλιές ταινίες, ή παίζοντας Monopoly Τζούνιορ με τη επτάχρονη κόρη μου. (Αν νομίζετε ότι η Monopoly είναι βαρετή , τότε δεν έχετε δοκιμάσει τη Monopoly Τζούνιορ)

Αυτός ο τρόπος να περνώ τα Σαββατόβραδα με κάνει ευτυχισμένη. Αν μπορούσατε να πάτε πίσω το χρόνο και να πείτε στον 20-χρονο εαυτό μου για το πως θα περνάει στο μέλλον ένα τυπικό απόγευμα, θα θεωρούσε ότι η ζωή μου έχει καταστραφεί γιατί θα είναι πολύ πληκτική. Κι όμως αυτό το Σάββατο βράδυ το πέρασα διαβάζοντας απλώς ένα βιβλίο – ούτε καν ένα καινούργιο βιβλίο – και παρόλα αυτά θεωρώ ότι πέρασα πολύ ωραία .

«Τι συμβαίνει με μένα;» αναρωτιέμαι. Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται έτσι όταν σκέφτονται τα νιάτα τους και συνειδητοποιούν πόσο έχουν αλλάξει. Η απάντηση είναι ότι όλοι μεγαλώνουν – και για τους περισσότερους το να είναι «ευτυχείς» εξελίσσεται σιγά-σιγά σε κάτι εντελώς διαφορετικό .

Η ευτυχία συνδέεται όλο και λιγότερο με δραστηριότητες υψηλής ενέργειας και με εμπειρίες εφηβικών πάρτι όταν οι γονείς μας έλειπαν σε κάποιο ταξίδι. Σχετίζεται πια περισσότερο με ήρεμες, χαλαρωτικές εμπειρίες μιας καταπονημένης μαμάς που ονειρεύεται όλη την ημέρα ένα ζεστό μπάνιο. Η «ευτυχία» δεν είναι μικρότερη στην δεύτερη περίπτωση, απλώς είναι ένας διαφορετικός τρόπος θεώρησης του τι είναι ευτυχία.

Οι ψυχολόγοι περιγράφουν την αλλαγή αυτή ως συνέπεια της σταδιακής μετατόπισης μας από τη δημιουργία κινήτρων προώθησης – δηλαδή να θέτουμε στόχους σε σχέση με το τι μπορούμε να κερδίσουμε, ή πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τη θέση μας – , σε κίνητρα πρόληψης – να θέτουμε στόχους που έχουν ως προτεραιότητα την αποφυγή απώλειας των κεκτημένων καθώς και την ομαλή λειτουργία της ζωής μας. Ασφαλώς όλοι μας έχουμε και τους δύο τύπους κινήτρων. Όμως, η βαρύτητα που δίνουμε, διαφέρει από άτομο σε άτομο και μπορεί να αλλάζει καθώς μεγαλώνουμε.

Έρευνα που έγινε από το πανεπιστήμιο Northwestern και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Psychology and Aging» έδειξε ότι τα κίνητρα προώθησης είναι πιο ισχυρά στους νέους, επειδή η νεότητα είναι μια περίοδος κατά την οποία εστιάζουμε τις ελπίδες μας στο μέλλον, και σε αυτό που ιδανικά θέλουμε να κάνουμε. Δεν έχουμε ακόμα πολλές υποχρεώσεις, και εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι μπορούμε να πετύχουμε ό, τι έχουμε στο μυαλό μας. Επιπλέον έχουμε την αίσθηση της αθανασίας.

Καθώς μεγαλώνουμε, εξαφανίζονται οι αυταπάτες της αθανασίας. Υπάρχει πιθανώς ένα δάνειο που πρέπει να πληρώνεται κάθε μήνα, ένα σπίτι που πρέπει να διατηρηθεί, και παιδιά που χρειάζονται φροντίδα. Με το πέρασμα των χρόνων, όλο και περισσότερο θέλουμε να διατηρήσουμε αυτά που ήδη έχουμε – τα πράγματα που έχουμε εργαστεί σκληρά για να επιτύχουμε. Έχουμε μεγαλύτερη εμπειρία με τον πόνο και την απώλεια, έχουμε συναντήσει μεγάλες δυσκολίες και έχουμε πάρει αρκετά σκληρά μαθήματα από την ίδια τη ζωή.

Σε μια πρόσφατη σειρά μελετών, οι ψυχολόγοι Cassie Mogliner, Sepandar Kamvar και Jennifer Aaker, αναζήτησαν στοιχεία σ? εκατομμύρια προσωπικά blogs για το πώς αλλάζει η αίσθηση μας για την ευτυχία όσο μεγαλώνουμε. Συγκεκριμένα, μελέτησαν τι είδους συναισθήματα ανέφεραν οι bloggers, όταν μιλούσαν για πως είναι να αισθάνονται «ευτυχείς».

Διαπίστωσαν ότι οι νεότεροι bloggers περιέγραφαν το συναίσθημα της ευτυχίας ως ενθουσιασμό και έκσταση – αυτό που νιώθεις όταν σκέφτεσαι τις χαρές που θα φέρει το μέλλον – όπως το να ερωτευτείς ή να πάρει προαγωγή στην δουλειά .

Οι bloggers μεγαλύτερης ηλικίας συνέδεαν περισσότερο τις ευχάριστες εμπειρίες με στιγμές ηρεμίας, χαλαρότητας και ανακούφισης- ότι αισθάνεται κάποιος όταν βρίσκεται μαζί με το σύζυγό του , όταν είναι υγιής ή μπορεί να πληρώνει τις οικονομικές του υποχρεώσεις. Αυτό το είδος τηςευτυχίας έχει να κάνει λιγότερο με το τι αναμένουμε στο μέλλον, και περισσότερο με την τρέχουσα κατάστασή μας .

(Αυτές οι ηλικιακές διαφορές στα κίνητρα αντανακλώνται συνήθως και στο χώρο εργασίας, όπου οι μεγαλύτεροι εργαζόμενοι έχουν περισσότερα κίνητρα πρόληψης – όπως είναι η εργασιακή ασφάλεια και το ευέλικτο ωράριο εργασίας, ενώ οι άνθρωποι κάτω των τριάντα έχουν περισσότερα κίνητρα προώθησης – όπως οι δυνατότητες για την ανάπτυξη επιπλέον δεξιοτήτων)

Αν είστε σαν κι εμένα, και διαπιστώνετε ότι στη ζωή σας επιδιώκετε περισσότερο της ηρεμία και την χαλάρωση, παρά την έκσταση και τον ενθουσιασμό, να ξέρετε ότι δεν σας λείπει η ευτυχία. Απλώς η ευτυχία σας έχει μετεξελιχθεί, ακριβώς όπως και εσείς. Όμως ακόμα κι αν αυτή η εκδοχή της ευτυχίας φαίνεται να είναι λιγότερο διασκεδαστική με βάση τα πρότυπα του νεότερου εαυτού μας , αυτό δεν σημαίνει ότι είναι λιγότερο καλή.

Της Heidi Grant Halvorson, κοινωνική ψυχολόγος και αναπληρωτής διευθύντρια του Κέντρου Προώθησης Επιστήμης του Πανεπιστημίου Κολούμπια. Είναι συγγραφέας τριών βιβλίων και τακτικός συνεργάτης στο Harvard Business Review, WSJ.com και 99u.

Πηγή: psixologikosfaros.gr

Ηθική νοημοσύνη είναι η ικανότητα να ξεχωρίζεις το καλό απ’ το κακό, αλλά και να σέβεσαι τις αξίες των άλλων. Με άλλα λόγια, το καλύτερο δώρο που μπορούμε να κάνουμε σ ένα παιδί. Υπάρχουν πολλοί και διάφοροι τύποι νοημοσύνης. Κάποιοι άνθρωποι έχουν το χάρισμα της μαθηματικής και φιλοσοφικής σκέψης, όπως ο Άλμπερτ Αϊνστάιν ή ο Μπιλ Γκέιτζ.

Κάποιοι άλλοι είναι συναισθηματικά προικισμένοι, για παράδειγμα οι μεγάλοι συγγραφείς, όπως ο Τζον Στάινμπεκ και η Άιρις Μέρντοχ, άνθρωποι δηλαδή που μπορούν να αποτυπώσουν ή να μεταφέρουν το συναίσθημά τους στο ευρύ κοινό. Επίσης, υπάρχει η πρακτική νοημοσύνη. Είναι οι άνθρωποι που δίνουν λύσεις σε προβλήματα, μπορούν να φτιάξουν ένα αυτοκίνητο, να δώσουν λύση όταν πλημμυρίσει το υπόγειο ή να λύσουν εύκολα μια εξίσωση.

Επιπλέον, υπάρχει και η αισθητική νοημοσύνη, αυτή που διαθέτουν οι καλλιτέχνες, οι ζωγράφοι και οι μουσικοί. Κάποιες φορές, ιδιαίτερα στους μουσικούς και στους συνθέτες, η ευφυΐα αυτή συνδυάζεται με μαθηματική ευφυΐα. Τέλος, υπάρχει κι ένα άλλο είδος ευφυΐας, ίσως το λιγότερο γνωστό, η λεγόμενη ηθική νοημοσύνη. Πρόκειται για το είδος εκείνο της εξυπνάδας που συνδυάζει τη δύναμη του χαρακτήρα με την ορθή κρίση, δύο προσόντα που συνήθως απαξιώνουμε γιατί δεν τα θεωρούμε και τόσο σημαντικά. Είναι η αρετή που μας μαθαίνει να κάνουμε όλα αυτά που οφείλουμε και όχι αυτά που μας αρέσει να κάνουμε.

Τι είναι η ηθική νοημοσύνη;

Ο καθηγητής του Χάρβαρντ Robert Coles στο βιβλίο του The Moral Intelligence Of Children (Η ηθική νοημοσύνη των παιδιών) διατυπώνει την άποψη ότι τα παιδιά χρειάζονται κάτι περισσότερο από επιτυχία στις σπουδές τους και από την ικανότητα να τα πηγαίνουν καλά με τους άλλους για μια ικανοποιητική ζωή. Χρειάζονται συνείδηση, δηλαδή την ικανότητα να ερμηνεύουν αυτά που νιώθουν και να είναι σίγουρα γι’ αυτά που ξέρουν. Τα παιδιά με αναπτυγμένη την ηθική νοημοσύνη βιώνουν συναισθηματική ασφάλεια επειδή εμπιστεύονται την εσωτερική αίσθηση που διαθέτουν για να διακρίνουν το σωστό απ’ το λάθος, το καλό απ’ το κακό. Αυτό είναι που τα βοηθάει να αισθάνονται ισχυρούς δεσμούς με τους άλλους ανθρώπους, όπως με την οικογένεια, τους φίλους ή τους συμμαθητές τους.

Οι επτά βασικές αρετές της ηθικής νοημοσύνης

Στο βιβλίο Building Moral Intelligence (Χτίζοντας την Ηθική Νοημοσύνη) ο καθηγητής Dr Michele Borba και συγγραφέας του βιβλίου δίνει ένα σαφές πλάνο για το πώς μπορούμε να διδάξουμε στα παιδιά τις αρετές της ηθικής νοημοσύνης. Αυτές λοιπόν είναι επτά και καθεμία μπορεί να διδαχτεί με συγκεκριμένους τρόπους.

Ενσυναίσθηση: Είναι η ικανότητα να μπορούμε να αναγνωρίσουμε τα συναισθήματα και τις ανάγκες των άλλων.

Για να την αποκτήσει το παιδί θα πρέπει να το βοηθήσουμε να καλλιεργήσει την ευαισθησία του, να εμπλουτίσει το λεξιλόγιό του, αλλά και να του δείξουμε τον τρόπο να αναγνωρίζει τα συναισθήματα των άλλων.

Συνείδηση: Είναι η ικανότητα να αναγνωρίζεις το σωστό και να μπορείς να το κάνεις.

Πρέπει να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για ηθική ανάπτυξη στην οικογένεια, να διδάξουμε στο παιδί να ξεχωρίζει το καλό απ’ το κακό και να ενισχύσουμε την ηθική του ανάπτυξη (να βοηθάει, για παράδειγμα, όσους έχουν ανάγκη).

Αυτοέλεγχος: Είναι η ικανότητα να ελέγχουμε τις σκέψεις και τις πράξεις μας και να λειτουργούμε με τον τρόπο που έχουμε μάθει πως είναι ο σωστός.

Καλό είναι να διδάξουμε ως προτεραιότητα την αρετή της αυτοπειθαρχίας. Επίσης, να μάθουμε στο παιδί να θέτει στόχους και να βάζει τα δυνατά του για να τους πραγματοποιήσει.

Σεβασμός: Είναι το να δείχνεις πως εκτιμάς τους άλλους φροντίζοντάς τους, αλλά και μιλώντας τους με πολιτισμένο τρόπο.

Για να βοηθήσουμε το παιδί θα πρέπει να του διδάξουμε το σεβασμό αφού πρώτα το… σεβαστούμε. Πρέπει επίσης να του μάθουμε την αρετή της ευγένειας δίνοντας έμφαση στους καλούς τρόπους. Είναι ένα εφόδιο που θα έχει για όλη του τη ζωή.

Καλοσύνη: Το να νοιάζεσαι για την ευημερία και τα αισθήματα των άλλων.

Διδάσκοντας στα παιδιά την αξία της καλοσύνης, αλλά και μαθαίνοντάς τα να επαναστατούν στη φτώχεια και στη μιζέρια τα εισάγουμε στη δύσκολη αξία της καλοσύνης.

Ανεκτικότητα: Το να σέβεσαι τις αξίες και τα δικαιώματα όλων των ανθρώπων ακόμη κι αν διαφωνείς με τα πιστεύω τους.

Από πολύ νωρίς τα μικρά παιδιά πρέπει να μάθουν και να τους γίνει συνείδηση πως όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι, ανεξαρτήτως χρώματος, καταγωγής, θρησκείας ή εμφάνισης.

Δικαιοσύνη: Το να διαλέγεις την ανοιχτόμυαλη συμπεριφορά και να συμπεριφέρεσαι δίκαια στους άλλους.

Μάθετε στο παιδί σας τι είναι δικαιοσύνη, διδάξτε του να συμπεριφέρεται δίκαια καθώς και τους τρόπους να αντιδρά στο άδικο.

Πώς θα χτίσετε την ηθική νοημοσύνη του παιδιού

Μια άλλη επίσης ενδιαφέρουσα άποψη για την ηθική νοημοσύνη είναι αυτή της αμερικανίδας ψυχολόγου και ειδικής σε θέματα ανατροφής Mimi Doe. «Η διανοητική και η συναισθηματική αντίληψη είναι σημαντικές», λέει η ψυχολόγος «στην ερώτηση όμως για το τι μετράει περισσότερο, το μυαλό ή η καρδιά, συνήθως ξεχνάμε την ψυχή. Και αυτή είναι που έχει τη μεγαλύτερη επίδραση στη διαμόρφωση της προσωπικότητας ενός παιδιού». Μέσω της ιστοσελίδας της για την πνευματική ανατροφή των παιδιών, η Ντο παρέχει συμβουλές και υποστήριξη στους γονείς που θέλουν να αναθρέψουν ηθικά τα παιδιά τους.

Να σκέφτεστε θετικά

Τα παιδιά ανταποκρίνονται πάντα στις υψηλές ή χαμηλές προσδοκίες των γονιών τους, γι’ αυτό τοποθετήστε τον πήχη ψηλά. Να εμπιστεύεστε τις επιλογές του παιδιού σας. Προτιμήστε να πιστεύετε ότι θα κάνει το σωστό και όχι το λάθος. Και περιμένετε από αυτό να δείχνει σεβασμό σε σας, στους άλλους και στον εαυτό του. Πάνω απ’ όλα, όμως, να πιστεύετε ότι θα έχει μια ευτυχισμένη ζωή. Αποφεύγετε να διαβάζετε δυσάρεστες έρευνες και να φοβάστε διαρκώς για το μέλλον του. Στην εποχή του υλισμού και της «τοξικής παιδικής ηλικίας» είναι εύκολο να μας κατακλύσει ο φόβος ότι οι ζωές των παιδιών μας πήγαν στραβά με κάποιον τρόπο. Κι όμως, η παιδική ηλικία μπορεί να είναι ακόμα μια περίοδος διασκέδασης και αθωότητας και να έχει πολλά ηλιόλουστα απογεύματα με παιχνίδια στην πλατεία.

Μάθετε να ζείτε τη στιγμή

«Τα παιδιά το καταλαβαίνουν όταν δεν είστε πραγματικά συγκεντρωμένοι σε αυτά», μας λέει η Ντο. Η αφηρημάδα και η συνεχής έγνοια για άλλα πράγματα εκλαμβάνεται από εκείνα ως αδιαφορία. Όπως χαρακτηριστικά είπε ένα τετράχρονο παιδί: «Μαμά, μπορείς να με ακούσεις με το μπροστινό μέρος του προσώπου σου;» Το πιο σημαντικό πράγμα λοιπόν που μπορείτε να διαθέσετε στο παιδί σας είναι ο χρόνος σας. Και αν αφιερώσετε χρόνο, θα μπορέσετε να χαλαρώσετε και να απολαύσετε τη στιγμή. Πολύ συχνά, πολύτιμες στιγμές μάς προσπερνούν γιατί είμαστε πολύ απασχολημένοι για να τις διακρίνουμε ή ανησυχούμε για κάτι που έχει ήδη περάσει ή μας απασχολεί κάτι άλλο που μπορεί να συμβεί ή και να μη συμβεί. Αντ’ αυτού, δοκιμάστε να αφιερώσετε όλη σας την προσοχή στο παρόν.

Κατεβάστε ταχύτητα

Αυτό είναι πολύ σημαντικό αν θέλετε να απολαύσετε τις ώρες που περνάτε με τα παιδιά σας. Αναπτύξτε δομές και υιοθετήστε συνήθειες στη ζωή σας που να δίνουν και σε σας και σε εκείνα χώρο να αναπνεύσετε. Για παράδειγμα, ξεκινήστε δέκα λεπτά νωρίτερα για το ραντεβού με το γιατρό, για να μπορέσετε να περπατήσετε με το παιδί στο πάρκο που βρίσκεται στο δρόμο για το ιατρείο και να σταματήσετε για να μυρίσετε τα λουλούδια. Αυτά τα μικρά πράγματα είναι που βοηθούν τα παιδιά να καλλιεργήσουν τον ψυχισμό τους και τα κάνει να αισθάνονται ότι ζουν σε έναν θαυμαστό κόσμο.

Να επιβραβεύετε και τη συλλογική προσπάθεια

Παρακολουθείτε το παιδί σας που παίζει ποδόσφαιρο. Στο τέλος του αγώνα τρέχει προς το μέρος σας ζητώντας την επιβράβευση. Εσείς του λέτε: (α) «Ουάου! Ήσουν με διαφορά ο καλύτερος παίκτης στο γήπεδο. Είσαι πραγματικά εκπληκτικός» ή (β) «Τι καταπληκτική ομάδα που έχετε, όλοι σας δουλέψατε έξοχα. Ήταν ένα συναρπαστικό παιχνίδι». Όλοι μπαίνουμε στον πειρασμό να υιοθετήσουμε την πρώτη επιλογή επειδή τα παιδιά λατρεύουν τους επαίνους και διψούν για την αποδοχή των γονιών τους. Καλύτερα όμως να επιλέξετε τη δεύτερη. «Υπενθυμίζοντας στο παιδί ότι είναι μέρος ενός συνόλου -σε αυτή την περίπτωση μιας ποδοσφαιρικής ομάδας- αποκτά την αίσθηση ότι συνυπάρχει δημιουργικά και σε σχέσεις εξάρτησης με τους άλλους ανθρώπους. Αυτό είναι στοιχείο-κλειδί για την ανάπτυξη μιας υγιούς συνείδησης», λέει η ψυχολόγος.

Γίνετε χαρούμενοι

Πριν αρχίσετε να ανησυχείτε για την ευτυχία του παιδιού σας, χρειάζεται πρώτα να αναζητήσετε τη δική σας. Τα παιδιά μπορούν να δουν πέρα από τα ψεύτικα χαμόγελα. Αν εκτιμάτε τον εαυτό σας, το παιδί σας θα το νιώσει και αυτό θα είναι ένα από τα πιο πολύτιμα μαθήματα ζωής. Η Μίμι Ντο μιλά για ένα δίλημμα που αντιμετώπισε κάποιο Σάββατο πρωί, όταν δεν μπορούσε να αποφασίσει αν θα πήγαινε στο μάθημα της γιόγκα (η «εγωιστική» επιλογή) ή αν θα έμενε στο σπίτι για να περάσει λίγο ποιοτικό χρόνο παρέα με τα παιδιά της (η επιλογή της «καλής μητέρας»). Τελικά, αποφάσισε η μικρή της κόρη για εκείνη: «Μου είπε να πάω επειδή μετά το μάθημα της γιόγκα είμαι καλύτερος άνθρωπος και πιο καλή παρέα», θυμάται η Ντο. Όταν είστε χαρούμενοι και χαλαροί, αντανακλάτε θετική ενέργεια. Είναι μεταδοτική. Μην προσποιείστε ότι είστε οι τέλειοι γονείς, απλώς να είστε χαρούμενοι. Τόσο απλά.

Βρείτε την ψυχή σας

Δεν χρειάζεστε την επίσημη θρησκεία για να έρθετε σε επαφή με την ψυχή σας. «Λαμβάνω συνεχώς γράμματα από γονείς που λένε ότι έχουν ανάγκη και πραγματικά διψάνε να μεγαλώσουν τα παιδιά τους σε ένα πνευματικό σπίτι, αλλά δεν ξέρουν πώς να το κάνουν, επειδή έχουν απομακρυνθεί από την οργανωμένη θρησκεία», εξηγεί η Ντο. «Ωστόσο, η πνευματικότητα έρχεται από μέσα μας. Είναι το να έρθουμε σε επαφή με την εσώτερη αίσθηση του θαυμασμού και της χαράς και με το τι σημαίνει να είμαστε σε επαφή με τους άλλους ανθρώπους».

Κάνετε τα πιστεύω σας πράξεις

«Τα παιδιά είναι άγρυπνοι φρουροί της ηθικής των μεγάλων –ή της έλλειψής της», επισημαίνει ο καθηγητής Ρόμπερτ Κόουλς. «Ένα παιδί θα ψάξει για ενδείξεις σχετικά με το πώς πρέπει να συμπεριφέρεται και σίγουρα θα βρει πολλές από τον τρόπο με τον οποίο εμείς οι γονείς ζούμε τη ζωή μας». Με άλλα λόγια, μη μένετε στα λόγια. Κάνετε τα πιστεύω σας πράξη.

Ποτέ δεν είναι αργά για να ξεκινήσετε…

Τα μικρά παιδιά είναι πνευματικά από τη φύση τους. Δεν χρειάζεται να τους μάθετε να βιώνουν το θαυμασμό και τη χαρά. Επίσης, έχουν έναν φυσικό δεσμό με τους άλλους ανθρώπους και με το σύμπαν, αλλά η κουλτούρα μας τον καταστρέφει. Όταν γίνεστε γονείς, έχετε μια καλή ευκαιρία να επανεκτιμήσετε τις αξίες σας και να επανασυνδεθείτε με τον δικό σας πνευματικό εαυτό. «Η εγκυμοσύνη είναι το σημείο εκκίνησης για τόσες πολλές μητέρες», λέει η Ντο. «Είναι η περίοδος κατά την οποία επανασυνδέονται με την πνευματικότητά τους. Τι θα μπορούσε να είναι πιο πνευματικό από μια νέα ζωή που μεγαλώνει μέσα μας;» Το κλειδί είναι να διατηρήσουμε αυτό το συναίσθημα σε όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της ανατροφής του παιδιού. «Πολύ συχνά η φυσική πνευματικότητα των παιδιών συνθλίβεται από καλοπροαίρετους γονείς που ενδιαφέρονται να δουν αποτελέσματα και από ένα ανταγωνιστικό σχολικό σύστημα», προειδοποιεί η Ντο. «Ό,τι κι αν συμβεί, όμως, μην αφήσετε την αίσθηση θαυμασμού του παιδιού σας να μαραθεί και να σβήσει».

…και ποτέ δεν είναι αργά

Όλοι οι γονείς τα θαλασσώνουν μερικές φορές, μην ανησυχείτε. Μάθετε να λέτε συγγνώμη και να προχωράτε. Είναι πάντα χρήσιμη μια δεύτερη ευκαιρία τόσο για τον εαυτό σας όσο και για τα παιδιά. Με αυτό τον τρόπο τους δείχνετε και πώς να αντιμετωπίζουν τα δικά τους λάθη.

Ηθική νοημοσύνη για μια πιο έξυπνη κοινωνία

Το χτίσιμο της ηθικής νοημοσύνης δεν είναι βοηθητικό μόνο για το παιδί, αλλά και για όλη την κοινωνία. Με άλλα λόγια, η ηθική εξυπνάδα είναι το αντίδοτο στη μιζέρια και στην απώλεια της ελπίδας. Ένα ηθικά εκπαιδευμένο άτομο μπορεί να κυριαρχήσει στον άκρατο αυθορμητισμό του, να πολεμήσει τη βία και την κατάθλιψη. Είναι αντίδοτο στη βίαιη συμπεριφορά και μπορεί να δώσει υπόσταση σε μια άδεια ζωή. Η ηθική νοημοσύνη είναι ίσως η πιο ανθρωποκεντρική απ’ όλες και σίγουρα εκείνη που μπορεί να συμβάλλει στο χτίσιμο μιας πιο δίκαιης και ευτυχισμένης κοινωνίας.

Πηγή: kids.in.gr