Την έκφραση «στραβοκατάπιε πάλι» θα την ακούσουμε συχνότερα για μικρά μωράκια, ελπίζω σπανιότερα για λίγο μεγαλύτερα παιδάκια.

Στη βρεφική και στην πρώτη νηπιακή ηλικία τα παιδάκια στραβοκαταπίνουν εύκολα λόγω ανωριμότητας στη συνεργασία των μυών όταν καταπίνουν υγρή ή στερεά τροφή.

Τι συμβαίνει; Τι είναι η εισρόφηση; 
Υγρή ή στερεή τροφή, ή ακόμα και ένα μικρό αντικείμενο που βρίσκεται στο στόμα, αντί να πάει στον οισοφάγο που οδηγεί στο στομάχι, αλλάζει πορεία και πάει από το λάρυγγα προς την αναπνευστική οδό (τραχεία, βρόγχους, βρογχιόλια, κυψελίδες). Αυτό ονομάζεται εισρόφηση. Το πόσο επικίνδυνη μπορεί να είναι εξαρτάται από το είδος και το μέγεθος του αντικειμένου.

Ας δούμε μερικά παραδείγματα:

• Γάλα – Θα προκαλέσει άμεσα συμπτώματα από ερεθισμό, αλλά δεν εμποδίζει την αναπνοή του παιδιού.
• Αντικείμενο σε μέγεθος ρυζιού (π.χ. χαντρούλα) – Μπορεί να σφηνωθεί σε ένα μικρό βρόγχο και να προκαλέσει βλάβες, δεν εμποδίζει όμως τον αέρα να περνά στους υπόλοιπους βρόγχους.
• Ξηρός καρπός σε μέγεθος ρυζιού (π.χ. κομμάτι από φιστίκι) – Θα προκαλέσει βαρύτερες βλάβες και γενικότερα προβλήματα αν «καρφωθεί» σε μικρό βρόγχος, καθώς είναι ερεθιστικό.
• Ένας βόλος ή ένα κομμάτι μήλου – Μπορεί να σφηνωθεί στο λάρυγγα ή στην τραχεία και να μην αφήνει καθόλου αέρα να περνά προς τους πνεύμονες.

Οι πρώτες βοήθειες, όποια κι αν είναι η περίπτωση, αποβλέπουν στο να περνά αέρας στους πνεύμονες για να αναπνέει το παιδί. 

Πρώτες βοήθειες 

1. Αν το μωρό σας στραβοκαταπιεί το γάλα του, σφίγγεται, πνίγεται, βήχει, βγάζει γάλα από τη μύτη, κοκκινίζει ή μελανιάζει, μην τρομάζετε. Είναι κάτι που συμβαίνει σε πολλά μωρά. Αν δεν επανέλθει από μόνο του σε μερικά δευτερόλεπτα και πραγματικά δυσκολεύεται, πιάστε το από τους αστραγάλους και κρεμάστε το ανάποδα, ακριβώς όπως το κρατά ο μαιευτήρας την ώρα που γεννιέται. Ο σκοπός είναι ακριβώς ο ίδιος, δηλαδή, λόγω βαρύτητας, τα υγρά που βρίσκονται στην αναπνευστική οδό κυλάνε προς τα έξω.

2. Αν το μωρό σας είναι μεγαλύτερο των 6 μηνών και αρχίσει ξαφνικά να βήχει συνεχώς, να πνίγεται και να μην μπορεί να αναπνεύσει, χρειάζεται να επέμβετε αμέσως, αλλά μη χάσετε την ψυχραιμία σας! 
Καθήστε ή γονατίστε και βάλτε το παιδί μπρούμυτα στο γόνατό σας και χτυπήστε την πλάτη του με το χέρι σας ανάμεσα στις ωμοπλάτες αρκετές φορές.

3. Στα παιδιά μεγαλύτερα του ενός έτους, μπορείτε να ακολουθήσετε διαφορετική αντιμετώπιση. Καθίστε το παιδί στα γόνατά σας με την πλάτη του προς στο στήθος σας. Βάλτε το αριστερό σας χέρι στην πλάτη του. Κάντε το δεξί σας χέρι γροθιά, με τον αντίχειρα μέσα, ακουμπήστε το κάτω από το στέρνο (και πάνω από τον αφαλό) και πιέστε απότομα βαθιά και προς τα πάνω 3-4 φορές.

4. Σε μεγαλύτερα παιδιά μπορείτε να κάνετε το χειρισμό Heimlich.
Σταθείτε πίσω από το παιδί, τυλίξτε τα χέρια σας γύρω από τη μέση του ενώνοντας τις παλάμες σας για να δημιουργήσετε μια ζώνη πίεσης πάνω από τον αφαλό. Πιέζετε δυνατά προς το σώμα σας και προς τα πάνω.

Αν με τις παραπάνω πρώτες βοήθειες δεν καταφέρετε να βγάλετε το ξένο σώμα, καλέστε αμέσως ό,τι υπολογίζετε ότι εξασφαλίζει την ταχύτερη ιατρική παρέμβαση (π.χ. πρώτες βοήθειες).

Αν το ξένο σώμα βγει, το παιδί αναπνέει κανονικά, αλλά εξακολουθεί να βήχει και να πνίγεται, επικοινωνήστε με τον/την παιδίατρό σας για περισσότερες οδηγίες.

Για να προλάβουμε «την κακιά στιγμή», καλό είναι:

• να απομακρύνουμε πολύ μικρά αντικείμενα (π.χ. κουμπιά, χάντρες), αλλά και ξηρούς καρπούς από παιδιά μικρά.
• να μη δίνουμε σε μικρά παιδιά παιχνίδια που περιέχουν μικρά εξαρτήματα.
• να αποφεύγουμε να αφήνουμε το μωράκι μας ανάσκελα στο κρεβάτι, διότι ο κίνδυνος εισρόφησης από εμετό είναι μεγάλος.